Portugese tegels, cementtegels, patroontegels en Azulejos. Het zijn drie verschillende namen voor dezelfde soort tegel. In Nederland gebruiken we de term Portugese tegels en cement tegels het meest. Portugese tegels kom je in allerlei maten, kleuren, dikten en met verschillende motieven tegen. Kenmerkend zijn de kleurrijke kleurkeuzes en sfeervolle patronen. In deze blogpost lees je meer over deze prachtige tegel met haar zeer rijke geschiedenis.
Wat zijn Portugese tegels?
Geschiedenis Portugese tegels
Je denkt vast dat deze Portugese tegels, zoals de naam doet vermoeden, uit het mooie Portugal komen. Dit is echter niet helemaal waar. De Arabieren vonden in het begin van de 12e eeuw mozaïek tegels uit. Ze maakten van klei en een glazuurlaag allerlei verschillende tegels en bedekten hiermee hun paleizen en badhuizen. In de loop der jaren is deze techniek overgewaaid naar Europa.
Vanaf circa de 16e eeuw begonnen de Spanjaarden en de Portugezen zelf tegels te maken. Uiteindelijk hebben ze hier een eigen stijl en techniek in ontwikkeld. De Portugezen noemden de tegels “Azulejos” wat in het Arabisch “kleine gepolijste stenen” betekent. De Portugezen werden specialisten in het maken kleurrijke tegels met prachtige patronen en vertelden complete verhalen met hun tekeningen op de tegels.
Vandaag de dag is het een stukje cultureel erfgoed van Portugal en zien we deze tegels overal op de wereld.
Hoe worden Portugese cementtegels gemaakt?
Authentieke Portugese tegels zijn in tegenstelling tot de arabische tegels niet gemaakt van gebakken klei, maar van cement. De cementtegels worden niet gebakken, maar met de hand geperst in een mal. Onderin de mal worden allerlei kleuren aangebracht zodat deze op de toplaag van de cementtegels worden geperst. Omdat de tegels van cement zijn gemaakt en niet worden afgebakken, moeten ze nabehandeld worden.
Cement is poreus en geeft vocht en vuil de kans om in de tegels te trekken. Dit wil je natuurlijk niet. Hierom worden Portugese cementtegels voor of tijdens het leggen geïmpregneerd. De laag beschermt de tegels zodat je ze kunt gebruiken voor vloeren, in de keuken of zelfs in de badkamer.
Verschillende soorten Portugese tegels
Echte cementtegels
Het liefst kies je natuurlijk voor het werk. Echte cementtegels worden gemaakt van geperst cement met een toplaag van marmerpoeder en kleurpigmenten. De kleuren worden met de hand in een mal geplaatst en op de cementtegels geperst. Echte cementtegels zijn keihard en erg duurzaam. Ze gaan honderden jaren mee wanneer ze goed verzorgt worden. Dit kan door ze te impregneren en regelmatig schoon te maken.
Cementtegels hebben een 5mm dikke laag waarin de kleuren en het marmerpoeder zit. Deze laag zal langzaam tot leven komen door gebruikerssporen, maar nooit van de tegel af slijten. Cementtegels kunnen gebruikt worden voor vloeren en wanden, zowel buiten als binnen.
Vietnamese cementtegels
Naast de authentieke handgemaakt Portugese cementtegels worden deze tegels hedendaags op verschillende manieren en in verschillende landen nagemaakt. Zo komt een groot deel van de moderne Portugese tegels uit Vietnam. In Vietnam maken ze de tegels soms nog wel op de authentieke wijze met de hand, maar dan veel efficiënter en goedkoper. Ze lijken dus enorm veel op de originele Azulejos, maar hebben net een tikkeltje minder charme.
Keramische tegels met een Portugese print
Wat je ook veel tegenkomt zijn keramische tegels met een “Portugese” print of patroon. Patroontegels komen natuurlijk niet per se uit Portugal, maar veel van de patroontegels worden wel gemaakt in een Portugese stijl. Keramiek kan tegenwoordig bewerkt worden naar ieders smaak of wens. Zo worden er ook veel keramische tegels voor binnen of voor buiten voorzien van Portugese look. Soms zijn deze tegels van betere kwaliteit dan de authentieke Azulejos, zijn ze maatvaster, makkelijker te verwerken en hebben ze andere voordelen. Maar in onze ogen kunnen ze ondanks dat alles alsnog niet op tegen de handgemaakte originele variant.
Betontegels met Portugese print
Net als bij keramische tegels kunnen betontegels tegenwoordig versierd worden met een print laag. Veel terrastegels voor buiten worden gemaakt van beton. Maar die saaie antraciet kleurige betontegels of grijze stoeptegels zijn achterhaald. In de betonindustrie hebben ze hierom een techniek ontwikkeld waarbij een printer, een patroon naar wens, kan aanbrengen op betontegels. Hierdoor komt je tegenwoordig veel terrastegels tegen met een Portugees patroon.
Verschillende maten, kleuren en vormen Portugese tegels
Of je nou kiest voor een originele handgemaakte cementtegels uit Portugal, een handgemaakt cementtegel uit Vietnam, een keramische tegel met Portugese print of betontegels met een Portugees patroon. Ze zijn er in allerlei vormen, kleuren, maten en met verschillende prachtige patronen.
Authentiek of namaak
Kies allereerst voor een authentieke handgemaakt tegel of voor een moderne namaak tegel. De handgemaakte tegels zijn vaak vierkant en zo’n 14x14 tot 20x20 cm. Wil je net even wat anders? Kies dan voor een Portugese tegel in een bijzonder vorm zoals bijvoorbeeld een zeskant (hexagoon), ruit, visschub of rechthoek.
Grootformaat of kleinformaat tegels
Nadat de keuze is gevallen op namaak tegels van keramiek of beton kies je voor de maat van de tegel. Hoe groter de tegel hoe ruimtelijker het oppervlak lijkt. Kies voor grote 90x90cm keramische tegels met print om je badkamervloer, keukenvloer of een wand groter te doen lijken op een sfeervolle manier.
Kies voor buiten, terrastegels van beton met een Portugees patroon, in de maat 60x60cm om een leuk sfeervol terras te creëren met grote tegels. Het is natuurlijk ook zo dat hoe groter de tegel is, hoe minder er gelegd hoeven te worden.
Verschillende patronen en kleuren voor sfeer
Nadat je de soort, de vorm en de maat hebt bepaald moet je nog een passend patroon kiezen. Kies lichte tinten voor een ruimtelijke moderne sfeer. Kies terra tinten voor een warme zonnige uitstraling of kies voor donkere kleuren voor een bijzondere design look.
Bij patroontegels gaat het er vooral om dat je kiest voor combinaties. Je hele vloer of wand betegelen met een drukke patroontegel kan net even te gek worden. Combineer daarom effen tegels, met patroontegels voor de juiste balans. Hieronder een voorbeeld van Originele Portugese cementtegels in combinatie met een houten visgraat vloer.
Tips voor cementtegels kopen en leggen
Cementtegels kopen tips
Cementtegels zijn er in veel verschillende maten en vormen en zijn niet allemaal van dezelfde kwaliteit. Er zijn tegenwoordig veel aanbieders van goede kwaliteit tegels, maar ook veel aanbieders van minder goede kwaliteit tegels. Waar moet je nou op letten bij het aanschaffen van cementtegels?
Afkomst tegels
Allereerst kun je kijken naar de afkomst van de tegels. Komen ze daadwerkelijk uit Portugal of Spanje of zijn het namaak tegels uit China. Echte cementtegels komen vaak uit Zuid-Europa of soms uit Noord-Afrika. Hier is het nog een ambacht en staat kwaliteit van de tegel voorop.
Dikte toplaag
Ook belangrijk om te checken voordat je cementtegels koopt, is hoe dik de toplaag van de tegels is. Dit is de gekleurde glazuurlaag die op het cement is aangebracht. Hoe dunner deze laag, hoe sneller de tegels lelijk worden door slijtage.
Cementtegels leggen tips
Voordat je cementtegels gaat leggen hebben we nog een paar tips voor je.
Kleur van de voeg
Kies bij tegels altijd voor een lichtere kleur voeg dan de tegel. Dit ziet er esthetisch mooier uit en je tegels vallen hierdoor meer op dan de voeg.
Cementtegel impregneren
We hebben het eerder al benoemd, maar willen het nogmaals benadrukken. Je moet cementtegels voor of tijdens het leggen, impregneren. Cement heeft de eigenschap dat het poreus is. Dit wil zeggen dat vuil en vocht in het materiaal kan trekken. Dit wil je natuurlijk niet. Impregneer hierom altijd je cementtegels.
Portugese tegels Inspiratie
Nu je alles weet over Portugese tegels, hier nog wat inspiratie foto’s. Misschien kies jij door deze blogpost ook wel voor tegels met een Portugese print of voor de echte Portugese cementegels. Wij zijn in ieder geval fan!